|
иборасига атф қилиняпти. Чунки мажрурга атф қилиниш учун жар қилувчи ҳарф такрорланиши лозим. Масалан, унинг ва Зайднинг ёнидан ўтдим, демоқчи бўлсангиз, унинг сўзига қўшилган жар қилувчи ҳарфни Зайд сўзига ҳам қўшишингиз шарт. Бу бир томондан. Иккинчи томондан оятнинг мазмуни ҳам
سَبِيلِ اللّهِ
иборасига атф бўлиши кучлироқлигини кўрсатади. Шунда бу ердаги маъно Аллоҳнинг йўлидан ва Масжидул Ҳаромдан тўсиш бўлади. Шу маъно Аллоҳга ва Масжидул Ҳаромга куфр келтириш маъносидан кўра кучлироқ. Масжидул Ҳаромга куфр келтириш маъносидан кўра Масжидул Ҳаромдан тўсиш маъноси ҳақиқатга яқинроқ.
Шундай қилиб, бу оят уруш ҳаром қилинган ойда жанг қилиш ҳаромлигига далилдир. Лекин уларнинг қилган ишлари, куфр келтиришлари, Аллоҳнинг йўлидан ва Масжидул Ҳаромдан тўсишлари, чиқараётган фитналари каттароқ ва мудҳишроқ гуноҳдир.
Пайғамбар с.а.в. Ибн Хазрамий учун хун ҳақи – товон олиб, уни меросхўрларига берганлар. Чунки унинг ўлдирилиши уруш ҳаром қилинган ойда юз берган. Уруш ҳаром қилинган ойларда жанг қилиш то бу ҳукм насх қилингунига қадар ҳаром бўлиб қолган. Бу ҳақда Худо хоҳласа, кейинроқ тўхталамиз.
4. Аллоҳ Таоло кофирларнинг мусулмонларга бўлган адоватлари нақадар қаттиқ эканини баён қиляпти. Улар то мусулмонларни динларидан қайтармагунларича уруш қилишда давом этаверадилар. Агар қўлларидан келса, албатта. Шундан сўнг Аллоҳ ўз динидан қайтган ва шу ҳолида ўлган мусулмонларнинг оқибатини, уларнинг қилган амаллари ҳабата кетишини, гуноҳлари жуда катталигини, дўзахда абадий қолишларини баён қиляпти.
حَتَّىَ يَرُدُّوكُمْ
(то динингиздан қайтаргунларича). Бу ердаги то, ҳатто сўзи сабабни билдириб келяпти. Яъни, сизларни дининглардан қайтариш учун курашадилар.
إِنِ اسْتَطَاعُواْ
(Қўлларидан келса). Бу ерда шу ишга қодир бўлишлари эҳтимолдан узоқлиги ифодаланяпти. Масалан, сиз душманингизга унинг сиздан устун кела олмаслигига ишончингиз комил бўлгани ҳолда, агар енгсанг, мени йўқ қилиб юбор, дейсиз.
Бундан шу маъно келиб чиқадики, кофирлар ҳар қанча найранг ишлатмасинлар, ҳар қанча тил бириктирмасинлар, ҳар қанча курашмасинлар, ҳеч қачон мусулмонларни динидан қайтара
199-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208